Palmy wielkanocne, zgodnie z tradycją, używa się podczas katolickich uroczystości w Niedzielę Palmową, czyli w niedzielę poprzedzającą Wielkanoc. Aby upamiętnić triumfalne wejście Chrystusa do Jerozolimy, członkowie kościoła przynoszą do niego gałązki palmowe, które są tam święcone. Następnie wierni uczestniczą w procesji, niosąc w dłoniach palmy wielkanocne. Niedziela Palmowa nazywana jest również Niedzielą Męki Pańskiej lub Niedzielą Wielkanocną.
W różnych krajach świętuje się Niedzielę Palmową w inny sposób Przykładowo, we Włoszech używa się gałązek oliwnych podczas uroczystej procesji, ponieważ drzewka palmowe są mniej powszechne niż w Izraelu.
W Polsce i w państwach z nią sąsiadujących powstały nieco inne zwyczaje, ponieważ w tych regionach nie występują ani palmy ani drzewka oliwne.
Polacy ścinają gałązki topoli, wierzby lub maliny w Środę Popielcową i splatają je w palemki. Wierzba jest drzewem, które jako jedno z pierwszych zakwita na wiosnę. Dlatego wierzba stała się ważnym symbolem zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy w chrześcijańskiej wierze.
Poświęcone w Niedzielę Palmową palmy zabiera się do domu, aby chroniły gospodarstwo domowe oraz podwórze.
Obecnie palmy wielkanocne nadal wykonuje się z gałązek wierzbowych i przyozdabia się je kolorowymi kwiatami. Mogą być to prawdziwe, suszone, lub sztuczne kwiaty zrobione z bibułki. Artyści ludowi doskonale radzą sobie z tworzeniem palm wielkanocnych. Praca ta jest dla nich rzemiosłem, która zapewnia im źródło utrzymania.
Niektóre rodziny profesjonalnie zajmują się produkcją palm wielkanocnych i poświęcają temu rzemiosłu całe swoje życia.
Najpierw posiewają odpowiednio dobrane zboża, trawy i kwiaty. Następnie suszą i farbują zebrane plony, po czym tworzą z nich palmy wielkanocne i sprzedają swoje unikatowe wyroby.
Na Mazowszu, w regionie Kurpiowskim, nie ma warunków do uprawy kwiatów i zbóż używanych do wyrobu palemek wielkanocnych. Dlatego właśnie na Kurpiowszczyźnie wykonuje się charakterystyczne kwiaty z bibuły, którymi dekoruje się wyjątkowo zdobne palmy wielkanocne. We wsi Łyse, co roku w Niedzielę Palmową odbywają się zawody na najwyższą i najpiękniejszą palmę wielkanocną.
Stwórz swoją własną Palmę Wielkanocną!
Do wykonania swojej własnej palmy w stylu kurpiowskim, potrzebne będą: bibuła, cienkie patyczki (np. do szaszłyków), nożyczki, ołówki, klej i cienki drucik lub mocna nić.
Wybierz kolor bibuły, z której stworzysz swoją palmę w stylu kurpiowskim. Zdecyduj jakie kwiaty chciałbyś wykonać. Czy będą to małe krokusy? Duże róże? A może chcesz wykonać inne kwiaty? Przemyśl to, a po zdecydowaniu się, zacznij wycinać bibułę zgodnie z instrukcją.
Złóż przyciętą bibułę na krawędziach, tak aby ładnie ułożyć płatki kwiatu. Następnie zwiń w rulon pasek bibuły, aby kształtem przypominał kwiat.
Po przygotowaniu odpowiedniej ilości kwiatów, zacznij układać je na patyczku. Zacznij układanie od góry. Przymocuj (owiń) kolejno każdy z kwiatów i liści do patyczka za pomocą drucika albo nici.
Może to potrwać chwilę, zanim nabierzesz wprawy w wycinaniu, składaniu i doczepianiu kwiatów. Daj sobie trochę czasu, a zobaczysz, że twoje umiejętności się polepszą. Nie poddawaj się a będziesz mógł cieszyć się ręcznie robioną palmą kurpiowską!
Twoje dzieło powinno przypominać produkty oferowane przez rzemieślników z regionu Kurpi. Jeśli jednak twoje wykonanie nie przypadło ci do gustu, lub chciałbyś zakupić więcej palm, możesz je znaleźć na stoiskach lub poćwiczyć w domu robienie palemek.
Ten blog został napisany w ramach projektu CRAFTED, którego celem jest wzbogacenie i promowanie rzemiosła tradycyjnego i współczesnego.